Brussel heeft eindelijk begroting, maar sleept miljard aan coronakosten mee

De Brusselse regering heeft donderdag een akkoord bereikt over de begroting van 2021, de meerjarenbegroting tot 2024 en de begrotingscontrole van 2020. Corona kost het Gewest in 2020 een miljard euro en leidt tot budgettaire tekorten in 2020 en 2021. De regering mikt wel op een structureel begrotingsevenwicht tegen 2024.

De coronacrisis heeft het Brussels Gewest in 2020 zo'n 500 miljoen aan steunmaatregelen gekost. Bovendien liep het Gewest zo'n 500 miljoen aan inkomsten mis. Dat bleek donderdag bij de bespreking van de begrotingen van 2020 en 2021 en de langetermijnbegroting tot 2024 in de Brusselse regering.

"In uiterst moeilijk omstandigheden zijn we erin geslaagd om tot een akkoord te komen dat toelaat om de doelstelling van onze regeringsverklaring vol te houden, de uitdagingen van de crisis te beantwoorden en onze koers te bewaren om de legislatuur financieel gezond af te sluiten," zegt minister van Begroting Sven Gatz (Open VLD). "De fiscale druk op de Brusselaar wordt bovendien niet verhoogd. Dat stemt me tevreden."

De kosten van de crisis lopen dus hoger op dan Gatz in mei hoopte. Brussel liep onder meer middelen vanuit de federale overheid mis, maar er was ook een daling van de inkomsten bij de MIVB en minder successierechten.

Er werd een akkoord bereikt over de drie begrotingen. Ondanks een budgettair tekort voor 2020 en 2021, zegt de regering toe te werken richting een structureel begrotingsevenwicht tegen 2024.

"We hebben een pad uitgebouwd dat de moeilijkheden stelselmatig afbouwt," aldus Gatz. "Volgend jaar wordt ook nog een moeilijk jaar, we hebben daarin ook nog een coronaprovisie ingebouwd. Dat is de helft van dit jaar, hopelijk komen we daarmee toe. Door een aantal besparingen en nieuw beleid, hopen we in 2024 weer een begroting in evenwicht te hebben, zoals we dat voor corona ook hadden."

Investeringen buiten begroting

Inhoudelijk wil de regering blijven investeren in mobiliteit, sociale huisvesting, werkgelegenheidsbeleid, economische relance en klimaatmaatregelen uit het regionaal klimaatplan.

Zoals in 2019 al beslist werd, worden strategische investeringen zoals bijvoorbeeld in de Brusselse metro en de renovatie van de tunnels, buiten de begroting gehouden. Het gaat om een half miljard. Die investeringen worden toegevoegd aan de schuld van het Gewest. Vorig jaar kwam er vanuit de oppositie al veel kritiek op die manier van begroten. Zij spraken toen van "boekhoudkundige trucjes". Gatz verdedigt de regering door te stellen dat deze aanpak door de Europese Commissie sterk wordt aanbevolen.

"De Commissie moedigt lidstaten aan om investeringen te doen om de impact van de coronacrisis in te perken," aldus Gatz. "Het is een strategische keuze die we maken. Als geld lenen zo goedkoop is als nu, is dat een berekend risico wat we kunnen nemen. Je zult zien dat de andere regio's en ook het federale niveau dezelfde tactiek zullen toepassen."

Lange termijn

De komende begrotingsjaren heeft de Brusselse regering de ambitie om de tekorten opnieuw te verminderen en de minderontvangsten weg te werken om het structurele begrotingsevenwicht in 2024 te realiseren. De strategische investeringen vallen daar buiten. Het Brussels Gewest wil daarvoor ook een beroep doen op een deel van de middelen die het Europees Herstelfonds aan ons land heeft toegewezen.

Gevraagd naar enkele concrete doelstellingen uit het regeerakkoord, zoals gratis openbaar vervoer voor Brusselaars jonger dan 25 jaar en ouder dan 65 jaar, kan Gatz niet in detail treden. "We hebben geprobeerd om voor zoveel mogelijk elementen uit de beleidsverklaring een plaats te vinden in de meerjarenbegroting. We willen zoveel mogelijk elementen uitvoeren, maar allemaal zal niet lukken."

Minister van Begroting Gatz zal eind oktober de begroting overmaken aan het Brussels Parlement. De toelichting en bespreking in de commissie volgt in november.